Skąd ten chmiel?

Piwa chmielowe od lat nie tracą na popularności i podbijają rynek piwa rzemieślniczego. Czy zastanawialiście się jednak kiedyś jak to się stało, że chmiel trafił do piwa i stał się jednym z podstawowych surowców wykorzystywanych przy jego produkcji?

Jednym z najbardziej charakterystycznych znaków Piwnej Rewolucji było wykorzystywanie w procesie produkcyjnym dużych ilości chmieli amerykańskiego, nowozelandzkiego i australijskiego pochodzenia. I choć od jej “wybuchu” minęło już sporo czasu, to ulubionym stylem piwnym wielu geeków była, jest i będzie “stara, dobra” porządnie nachmielona IPA.   

Znana jest nam dziś ona w wielu różnych wersjach takich jak np. Double IPA, New England IPA oraz West i East Coast IPA różniących się między sobą smakiem, aromatem oraz często zastosowanymi dodatkami. Najważniejszym ich składnikiem są jednak niezmiennie chmiele wykorzystywane w trakcie warzenia lub chmielenia na zimno, których to liczba na rynku gwałtownie wzrasta z każdym kolejnym rokiem, dając piwowarom ogromną ilość wariacji i możliwości.  

Czy zastanawialiście się jednak skąd chmiel wziął się w piwie i stał z czasem niezbędnym składnikiem wykorzystywanym przy jego produkcji? 

Jeśli tak, to koniecznie odpalcie puszkę lub butelkę wypełnioną swoją ulubioną IPA, wygodnie rozsiądźcie w fotelu i oddajcie lekturze tego artykułu!  

Do aromatyzowania i konserwowania piwa używane było w przeszłości wiele różnych gatunków ziół i przypraw. To jednak właśnie chmiel (Humulus lupulus L.) zagościł w nim na stałe i został uznany na całym świecie za podstawowy surowiec piwowarski.  

W Babilonie uprawiano go już od 200 roku n.e., aczkolwiek pierwsze wzmianki o wykorzystaniu go przy produkcji piwa pochodzą z 1079 r. Jego wartość smakowa i konserwująca dla napojów alkoholowych po raz pierwszy została doceniona najprawdopodobniej w XII wieku, a dopiero około stu lat później zaczął on zdobywać coraz większą popularność wypierając tradycyjne zioła stosowane w tamtym okresie jak rozmaryn, krwawnik pospolity, kolendra i mirt bagienny.

Jego “piwną pozycję” ugruntowało Bawarskie prawo czystości z 1516 r., w którym to chmiel ustanowiono jedyną przyprawą mogącą być wykorzystywaną w browarnictwie. Dzięki przyjęciu tej normy nawet w Anglii, gdzie przez długi czas preferowano i warzono głównie słodkie, mocne piwa z gatunku “ale” bez dodatku chmielu, zaczęto uprawiać go niecałe dziesięć lat później, bo w 1524 r. (100 lat przed założeniem pierwszych ogrodów w Ameryce Północnej).

I choć selekcja ulepszonych jego odmian trwała przez większą część drugiego tysiąclecia, to prawdziwa rewolucja w jego hodowli rozpoczęła się na początku XX wieku, dzięki program zainicjowanemu w 1904 roku w Wye College w Anglii. W tym samym też roku po raz pierwszy wyizolowano w formie krystalicznej substancji stałej α-kwas humulon został. Dzięki temu dokonaniu przez następne 60 lat znacznie rozwinęła się wiedza na temat związków chemicznych występujących w chmielu i udało się zrozumieć cały skomplikowany proces izomeryzacji.

Poskutkowało to gwałtownym rozpowszechnieniem eksperymentalnych jego odmian oraz produktów na bazie chmielu, które oferują obecnie piwowarom ogromne możliwości i pozwalają w dużym stopniu przewidywać oraz kontrolować zarówno aromat piwa, jego goryczkę oraz pianę i stabilność.

Efektami ich pracy są więc często starannie “zaprojektowane” warki tryskające intensywnym, chmielowym aromatem.   

Jeśli chcielibyście zapoznać się ze smakiem któregoś z nich, to zapraszamy na stronę naszego e-sklepu po zapas piw w stylu IPA i nie tylko!